'are' bilaketaren emaitzak (Hiztegia: 'Eus > Gaz'):
are1:
- adb. (aumentativo del término de la derecha) aún más, todavía más; gazteentzat eta are haurrentzat egokiak: apropiados para jóvenes y todavía más para niños; bazen amaren eta are amonaren hizkuntza goraipatzen zuenik: había quien ensalzaba la lengua de la madre e incluso la de la abuela; ez datoz beti bat are puntu nagusietan: no siempre están de acuerdo ni en los puntos principales; aurreratuxea zuen lana, are bukatua ere bai: tenía el trabajo bastante adelantado, aún más, incluso terminado.
- adb. (are… ere) aún, incluso (los/las que…); onaren senak, zuzentasunaren amodioak betiere irauten duela, are gaizkileen artean ere: que el sentido del bien, el amor a la justicia permanece siempre, incluso entre los delincuentes; are hoberenak ere: incluso los mejores.
- adb. (h. orobat) así mismo, también, igualmente; are berandu heltzen denean: igualmente cuando llega tarde; are erosten ez badu ere: también aunque no compre
are2:iz. rastra, rastrillo, arado; lurrazala areaz urratu: labrar la superficie de la tierra con un arado; area pasatu baino lehenago: antes de pasar el rastrillo; arean ari zela: mientras estaba rastrillando
are3:e. bare
are ...-ago:adb. aún/todavía más; elurra baino are zuriagoa: aún más blanco que la nieve; are aurrerago nahi luke joan: quisiera ir todavía más adelante
are... ere:partik. incluso, todavía más, aún, también; nafarrek eta are ere Iparraldeko euskaldunek esaten dute: lo dicen los navarros e incluso los euskaldunes de Iparralde; baina are uste dut idatziz ere behar dela landu: creo que incluso escribiendo se debe trabajar; are zureak ere: también los tuyos
are ..-ago:adb. aún/todavía más; elurra baino are zuriagoa: aún más blanco que la nieve; are aurrerago nahi luke joan: quisiera ir todavía más adelante; are handiagoa: todavía mayor; are txikiagoa: aún menor; are gorriago: aún más rojo; Itziar zaharra da, Mikel, berriz, are zaharragoa: Itziar es vieja, Mikel, en cambio, aún más viejo; Mikel Itziar baino zaharragoa da eta Iker are zaharragoa: Mikel es más viejo que Itziar e Iker aún más viejo
area:iz.
- (Unit.) área; soroak lau area ditu: el labrantío tiene cuatro áreas.
- (Dep.) area; area txikia: área pequeña.
- (Anat.) area; garun area: área cerebral
areago:
- adb. (are gehiago) más, más aún, incluso más, todavía más; areago, euskaraz ere ikasi behar du: incluso tendrá que aprender euskara; areago oraindik: todavía más; haurrak baino areago zarete: vosotros sois más críos (que los críos); hor ari dira, txakurra eta katua baino areago: ahí andan (enfadados), más que el perro y el gato; hitzen arloan gertatu zaiguna orobat edo areago gertatu zaigu joskeraren esparruan: lo que nos ha ocurrido en el campo de las palabras, lo mismo y todavía más nos ha sucedido en el terreno de la sintaxis.
- adb. (adherido a adjetivo o verbo) aún más; elizarako duin baldin bada, beste edozein gauzatarako areago: si vale para la iglesia, aún más para otras cosas.
- adj. (como adjetivo) mayor, superior; errege honen bekatuak bere aitzinagokoenak baino areagoak ziren: los pecados de este rey eran mayores que los de sus antepasados; aingeruek gizonak baino ezaguera askoz ere handiagoa, areagoa eta errazagoa dute: los ángeles tienen un conocimiento mucho mayor, superior y más fácil que los hombres.
- lok. ez omen da bera inolaz ere gonazale horietakoa, areago, neskekin izutia dela esaten dute: dicen que él no es de ninguna manera uno de esos mujeriegos, más, dicen que es tímido con las chicas; areago oraindik, irain gehiago jasotzeko, hiriko plazan jartzen zen apropos: más aún, se colocaba adrede en la plaza de la ciudad para recibir insultos; demonioaren eskupean egon naiz, leialtasun guztia honi gordeaz eta, areago dena, berarekin tratabide estua edukiaz: he estado bajo el dominio del demonio, guardándole toda la lealtad y, lo que es más, teniendo trato estrecho con él
areagotu, areago(tu), areagotzen:da/du ad. (h. gehitu) aumentar, intensificar, arreciar, promocionar; zorigaitza areagotu zitzaionean: cuando se le aumentó la desdicha; horrek ondoeza areagotu zion: eso le intensificó el mal; ez zituen hortik zetozen gaitzak deuseztatu, areagotu baino: no deshizo los males que venían de ahí, sino que los aumentó
areagotze:
- iz. (acción del verbo ‘areagotu’) aumento; segurtasun neurrien areagotze horri erantzuteko: para responder a ese aumento de las medidas de seguridad.
- iz. agravación; gaixotasunaren areagotzea gertatu da: ha habido una agravación de la enfermedad
arealdi:e. araldi
arean:
- adb. (frases negativas) nada, ni pizca, ni ápice; arean ez: nada; arean eza: chilindrina, futesa; arean ez dago (ez dago ezer): no hay nada; arean ere ez dut jan: no he comido absolutamente nada; ez diote errukirik arean hartzen: no le tienen ni pizca de compasión.
- adb. (frases afirmativas) algo, un poco, alguna cosa; dirua arean badaukat, askorik ez baina: tengo algo de dinero, aunque no mucho; arean ikusi du: ha visto algo.
- adb. (h. segurki, dudarik abe) ciertamente, sin duda; ez zegoen alde handirik, arean, batzuengandik besteengana: ciertamente no había mucha diferencia, de unos a otros; arean lur hau ikusezina eta antolatu gabea zen: ciertamente esta tierra era invisible y no organizada.
- lok. a saber, es decir; hainbat gauza azaldu zizkidan, arean, ez joateko horiekin: me explicó muchas cosas, a saber, que no fuera con ésos
arean-arean:adb. (ikus apurka-apurka) poco a poco, paso a paso
arean bai:lok. algo, alguna cosa; baduzu dirurik? -Arean bai: ¿tienes dirnero? -Algo
arean ere:lok. (h. izan ere) ciertamente, con seguridad, sin duda, también; arean bere, zorionak barik, zorigaiztoak nakar, bada, zuregan: pues, en vez de la felicidad, ciertamente me trae la desgracia a donde ti; arean bere laster etorriko da: ciertamente vendrá pronto; arean ere, laster izango da hemen andre hori: sin duda pronto estará aquí esa mujer
arean ez:lok. (h. deus ez, ezer ez) nada
areatu:e. aratu
areatzar:adj. eta iz. natural o/y habitante de Areatza (Bizk.)
are ere:adb. aún, también. incluso; nafarrek eta are ere Iparraldeko euskaldunek esaten dute: los navarros e incluso los euskaldunes de Iparralde lo dicen
are eta gefrases afirmativas reforzando la estructurahiago/are gehiago:adb. () aún más, todavía más; are eta gehiago esan behar dizut: todavía te tengo que decir algo más
are eta gehiago/are gehiago:adb. (reforzando en las afirmativas) aún más, todavía más; are eta gehiago esan behar dizut: todavía te tengo que decir algo más
are eta gutxiago/are gutxiago:adb. (frases negativas reforzando la estructura) menos aún, todavía menos; hori ez da baztertzekoa, are eta gutxiago gaitzestekoa: eso no es rechazable y menos aún menospreciable
are gehiago:
- zenbtz. konp. (h. oraindik gehiago) todavía más, aún más; nagiari ez baitzaio biderik eman behar are gehiago nagitzeko: porque al perezoso no hay que favorecerle para se convierta todavía más perezoso; guztiek, eta are gehiago irakasleek jakin behar dutena: lo que deben saber todos, y aún más los profesores.
- lok.; inor gutxik dakizki gaur bere euskalkiaren legeak, are gehiago, gehienek ez dakigu zein euskalkitan ari garen ere: apenas nadie conoce hoy las normas de su dialecto, más aún, la mayoría desconocemos incluso en qué dialecto hablamos
are gehiago/are eta gehiago:
- konp. todavía más, aún más; are handiagoa: todavía es mayor; are txikiagoa: aún menor; are gorriago: aún más rojo.
- esap.; are gehiago: más aún; areago oraindik: todavía más; haurrak baino areago zarete: vosotros sois más críos (que los críos); Itziar zaharra da, Mikel, berriz, are zaharragoa: Itziar es vieja. Mikel, en cambio, más viejo aún; Mikel Itziar baino zaharragoa da. Iker are zaharragoa: Mikel es más viejo que Itziar. Iker es más viejo aún.
are gutxiago:konp. (h. oraindik gutxiago) todavía menos, aún menos; lan hori ez da baztertzekoa, eta are gutxiago gaitzestekoa: ese trabajo no es desechable, y aún menos despreciable